بوی بد دهان، که به اصطلاح پزشکی به آن “هالیتوز” گفته میشود، یکی از مشکلات رایج و ناخوشایند است که میتواند بر روابط اجتماعی و اعتماد به نفس افراد تأثیر منفی بگذارد. این بوی بد ممکن است به دلایل مختلفی از جمله بهداشت ضعیف دهان و دندان، بیماریهای لثه، خشکی دهان یا مشکلات گوارشی به وجود آید. شناخت دقیق علل و روشهای درمان این مشکل، برای بهبود کیفیت زندگی افراد و افزایش آگاهی عمومی اهمیت زیادی دارد.
علت بوی بد دهان با وجود مسواک زدن چیست؟
گاهی ممکن است دهان فرد با وجود مسواک زدن منظم همچنان بوی بد بدهد. این مشکل میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که همه آنها به بهداشت دهان و دندان محدود نمیشوند و میتواند شامل مشکل در دستگاه گوارشی، مصرف برخی خوراکی ها و …. باشد. مراجعه به بهترین دندانپزشک زیبایی در تهران به شما در کنترل این مشکل کمک میکند.
شایع ترین علت بوی بد دهان
شایعترین علت بوی بد دهان تجمع باکتریها در دهان است که باعث تولید ترکیبات گوگردی بودار میشود. این باکتریها معمولاً در پشت زبان، بین دندانها و در لثهها تجمع میکنند.
14 مورد از اصلی ترین علت های بوی بد دهان
بهداشت ضعیف دهان:
مسواک نزدن منظم، عدم استفاده از نخ دندان و تمیز نکردن زبان باعث تجمع پلاک و باکتریها میشود.
مشکلات لثه:
بیماریهای لثه مانند التهاب لثه یا پریودنتیت میتوانند منجر به بوی بد دهان شوند. این مشکلات به دلیل تجمع پلاک و باکتریها در اطراف لثهها به وجود میآیند.
خشکی دهان:
بزاق نقش مهمی در پاکسازی دهان دارد. اگر تولید بزاق کاهش یابد، مانند زمانی که دهان خشک است (به دلیل مصرف دارو، کمبود آب یا مشکلات پزشکی)، بوی بد دهان شدید تر میشود. علت خشکی دهان نیز ممکن است متفاوت باشد.
مشکلات معده و گوارش:
برخی از مشکلات گوارشی، مانند بازگشت اسید معده به مری (ریفلاکس)، میتوانند منجر به بوی بد دهان شوند.
باقیماندن غذا بین دندانها:
حتی با مسواک زدن، اگر از نخ دندان استفاده نشود، این امکان وجو دارد ذرات غذا بین دندانها باقی بماند که باکتریها روی آنها رشد کرده و بوی بد تولید میکنند.
مصرف غذاهای خاص:
مصرف برخی غذاها مانند سیر، پیاز یا ادویهجات حتی بعد از مسواک زدن نیز میتوانند موجب این مشکل شوند.
عفونتهای دهان و دندان:
آبسههای دندانی، عفونتهای لثهای یا سایر عفونتهای دهانی میتوانند باعث ایجاد بد بویی دهان شوند.
تجمع باکتریها روی زبان:
حتی با مسواک زدن دندانها، اگر زبان به خوبی تمیز نشود، باکتریها میتوانند روی سطح زبان تجمع کنند و موجب بوی بد شوند. استفاده از مسواک یا زبان شوی میتواند این مشکل را برطرف کند.
مصرف دخانیات مثل سیگار و قلیون :
دود سیگار و قلیان حاوی مواد شیمیایی مضری مانند نیکوتین و قطران هستند. این مواد بر روی دندانها، لثهها و مخاط دهان رسوب میکنند و باعث ایجاد بوی نامطبوع میشوند. بوی ناشی از این مواد شیمیایی به راحتی از بین نمیرود و حتی بعد از مسواک زدن نیز ممکن است باقی بماند.
التهاب مری :
التهاب مری (ازوفاژیت) میتواند یکی از علل بوی بد دهان باشد. مری به عنوان بخشی از دستگاه گوارش، نقشی در انتقال غذا از دهان به معده دارد و التهاب در این ناحیه میتواند تأثیرات متعددی بر این مشکل داشته باشد. عفونتهای باکتریایی، ویروسی یا قارچی که ممکن است به دلیل تضعیف سیستم ایمنی یا عوامل دیگر ایجاد شوند، میتوانند التهاب مری را تحریک کنند. این عفونتها به تولید ترکیبات بدبو در دستگاه گوارش منجر میشوند و در نهایت بوی بد دهان را تشدید میکنند.
نامرتب بودن دندانها :
وقتی دندانها در موقعیتهای نامناسب قرار دارند، حفظ بهداشت دهان و دندان دشوارتر میشود و میتواند به تجمع باکتریها و ذرات غذا منجر شود و در نتیجه بوی بد دهان ایجاد کند. وقتی دندانها نامرتب هستند، فضاهای کوچک و غیرقابل دسترس بین آنها ایجاد میشود که تمیز کردن این نواحی با مسواک و نخ دندان دشوار میشود. باکتریها به راحتی در این نواحی تجمع میکنند.
خالی ماندن معده:
این بوی نامطبوع ممکن است در شرایطی مانند روزه گرفتن، عدم مصرف غذا برای مدت طولانی یا هنگام بیدار شدن از خواب بیشتر احساس شود. دلایل اصلی این موضوع به تأثیر خالی بودن معده بر فرآیندهای بدنی و محیط دهان و گلو برمیگردد.
عفونت لوزهها:
عفونت لوزه یکی از علل رایج بوی بد دهان است. لوزهها غدد لنفاوی کوچکی در پشت گلو هستند که نقش مهمی در دفاع بدن در برابر عفونتها ایفا میکنند. با این حال، وقتی لوزهها ملتهب یا عفونی میشوند، میتوانند منجر به مشکلات شوند.
پوسیدگی دندانها:
پوسیدگیها و حفرههای دندان محل مناسبی برای جمع شدن ذرات غذا هستند. این ذرات در محیط گرم و مرطوب دهان به سرعت تجزیه میشوند و با کمک باکتریهای موجود، ترکیبات بدبو تولید میکنند. باقیماندن این ذرات غذایی باعث افزایش شدت آن میشود.
بنابراین، تجمع باکتریها به عنوان شایعترین علت بوی بد دهان شناخته میشود. رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان، تمیز کردن زبان و استفاده منظم از نخ دندان میتواند به پیشگیری از این مشکل کمک کند. در صورت مداوم بودن این مشکل، مشاوره با دندانپزشک یا پزشک برای شناسایی و درمان علت اصلی ضروری است.
علت بوی بد دهان کودکان
بوی بد دهان در کودکان، معمولاً به دلایل ساده و قابل درمان ایجاد میشود. برخی از علل شایع این مورد عبارتند از:
- بهداشت ضعیف دهان و دندان: کودکان ممکن است بهطور کامل یا منظم دندانهای خود را مسواک نزنند و از نخ دندان استفاده نکنند. تجمع باکتریها روی دندانها، لثهها و زبان میتواند باعث بوی بد دهان شود.
- تجمع باکتری روی زبان: مانند بزرگسالان، تجمع باکتریها روی سطح زبان یکی از دلایل اصلی این مشکل در کودکان است. تمیز نکردن زبان میتواند این مشکل را تشدید کند.
- خشکی دهان: کودکان ممکن است در طول خواب دهان خود را باز نگه دارند یا از طریق دهان نفس بکشند که باعث خشکی دهان و کاهش بزاق میشود. بنابراین کمبود بزاق میتواند منجر به این اختلال شود.
- عفونتهای دهانی: عفونتهای لثه، دندان یا حتی آبسههای دندانی میتوانند در کودکان بوی بد دهان ایجاد کنند.
- عفونتهای دستگاه تنفسی: سرماخوردگی، سینوزیت، التهاب لوزهها (تانسیلیت) و سایر عفونتهای دستگاه تنفسی میتوانند منجر به بوی بد دهان در کودکان شوند. این عفونتها میتوانند باعث ایجاد ترشحات پشت حلق و رشد باکتریها شوند.
روش های قطعی درمان بوی بد دهان
برای رفع بوی بد دهان، روشهای قطعی و مؤثری وجود دارد که میتواند به بهبود وضعیت کمک کند. اولین قدم، رعایت بهداشت دهان و دندان است که شامل مسواک زدن حداقل دو بار در روز و استفاده منظم از نخ دندان برای پاکسازی ذرات غذا و پلاک از بین دندانها میباشد. همچنین، تمیز کردن زبان میتواند به کاهش تجمع باکتریها کمک کند.
دومین روش، استفاده از دهانشویههای ضدباکتری است که میتواند باکتریهای ایجادکننده بوی بد را کنترل کند. علاوه بر این، نوشیدن آب کافی در طول روز به حفظ رطوبت دهان و افزایش تولید بزاق کمک میکند که به نوبه خود میتواند به رفع آن کمک کند.
همچنین، پرهیز از مصرف غذاهای بودار مانند سیر و پیاز و کاهش مصرف قهوه و الکل میتواند مؤثر باشد. در صورت بروز مشکلات جدیتر مانند بیماریهای لثه یا عفونتهای دهانی، مراجعه به دندانپزشک برای درمان مناسب الزامی است.
درمان خانگی برای بوی بد دهان
برای رفع بوی بد دهان، روشهای خانگی متعددی وجود دارد. در اینجا به برخی از این درمانهای خانگی اشاره میشود:
- نوشیدن آب کافی باعث حفظ رطوبت دهان و افزایش تولید بزاق میشود. بزاق بهطور طبیعی به شستوشوی دهان و کاهش باکتریها کمک میکند.
- چای سبز دارای خواص ضدباکتری است و میتواند به کاهش این اختلال کمک کند. مصرف چای سبز بهعنوان یک نوشیدنی در طول روز میتواند مفید باشد.
- آدامسهای بدون قند میتوانند به تحریک تولید بزاق کمک کنند و از این طریق به رفع بوی بد دهان کمک نمایند.
- رقیق کردن سرکه سیب در آب و غرغره کردن آن میتواند به کنترل این مشکل کمک کند. سرکه سیب دارای خواص ضدباکتری است و میتواند به تعادل pH دهان کمک کند.
- خوردن میوههایی مانند سیب و هویج میتواند به تمیز کردن دندانها و افزایش تولید بزاق کمک کند، که در نتیجه به رفع بوی بد دهان کمک میکند.
- دارچین دارای خواص ضد باکتری و خوشبو کننده است. میتوانید چای دارچین تهیه کرده و مصرف کنید یا پودر دارچین را با عسل مخلوط کرده و میل کنید.
- از مصرف غذاهای فست فودی، چرب و سیر و پیاز خودداری کنید.
این روشها میتوانند به عنوان مکملی برای بهبود بهداشت دهان و دندان و رفع بوی بد دهان مورد استفاده قرار گیرند.
سخن آخر
برای درمان بدبویی دهان بعد از شناخت علت می توانید با روش های درمانی در خانه آن را رفع کنید. در صورتی که این مشکل با درمان های خانگی برطرف نشد، با مراجعه به دندانپزشکی و ذکر مشکل می توانید تا حدود زیادی این اختلال را کنترل کنید.